Search for manuscripts • CODECS: Online Database and e-Resources for Celtic Studies

Manuscripts

Manuscript:

Aberystwyth, National Library of Wales, Peniarth MS 12 ff. 39r-58v

s. xiv^ex/xvⁱⁿ

Texts (4)
References (4)

Rowles, Sarah, “Yr Elucidarium: iaith, strwythur, cynnwys ac arwyddocâd y cyfieithiaddau Cymraeg”, 2 vols, PhD thesis, Aberystwyth University, Department of Welsh and Celtic Studies, 2008. URL: <http://hdl.handle.net/2160/1877>.

abstract:

Pwnc y traethawd hwn yw’r cyfieithiadau Cymraeg o Elucidarium Honorius Augustodunensis. Er mai fersiwn Llyfr yr Ancr (1346) a olygwyd gan Syr John Rhŷs a John Morris Jones yn 1894 yw’r testun cyflawn hynaf ar glawr, canolbwyntir yma’n bennaf ar fersiwn llawysgrif Llanstephan 27, a gopïwyd c.1400, fersiwn nas golygwyd o’r blaen. Trafodir yn gryno fywyd a chefndir awdur y testun Lladin gwreiddiol, a’r dadleuon ynghylch ei enw a’i dras. Yna crynhoir cynnwys y testun, gan gyfeirio at ffynonellau’r awdur ac at y ffurf a ddewisodd i’w gampwaith. Ceisir rhoi cyfrif am boblogrwydd yr Elucidarium, a’i osod yng nghyd-destun gweithiau eraill yr awdur. Cyfeirir at fersiynau Islandeg/Hen Norwyeg cynnar, a cheir cipolwg ar gyfieithiadau i’r Saesneg ac i’r Ffrangeg, cyn trafod yn fanylach y fersiynau Cymraeg canoloesol a’r berthynas rhyngddynt, gan ystyried hefyd gefndir y cyfieithu yng Nghymru. Edrychir ar ymateb rhai o feirdd Cymru i gynnwys y testun, a dangosir bod diddordeb yn yr Elucidarium wedi parhau yng Nghymru ar ôl y Diwygiad Protestannaidd. Yna ymdrinir â fersiynau o’r testun mewn llawysgrifau diweddarach, sydd yn cael eu hystyried yn grynodebau o destun Honorius. Cymerwyd fersiwn llawysgrif Llanstephan 27 yn brif destun, gan ddangos amrywiadau arno yn y testunau cynharaf. Cynhwysir pennod ar iaith y cyfieithiadau a chynigir nodiadau testunol. Rhoddir mewn atodiad fersiwn Lladin a gyhoeddwyd gan Yves Lefèvre yn 1954 fel testun gwreiddiol Honorius. Atodir llyfryddiaeth ar ddiwedd Cyfrol 1.

Thomas, Peter Wynn [ed.], D. Mark Smith, and Diana Luft [transcribers and encoders], Welsh prose (Rhyddiaith Gymraeg) 1300–1425, Online: Cardiff University, 2007–present. URL: <http://www.rhyddiaithganoloesol.caerdydd.ac.uk>.

“NLW MS. Peniarth 12 part ii”

O’Rourke, Jason, “English and Latin texts in Welsh contexts: reflections of a multilingual society in National Library of Wales MS. Peniarth 12”, Yearbook of English Studies 33 (2003): 53–63.

Results for Llyfr (72)

Aberystwyth, National Library of Wales, Llanstephan MS 27 = part of Llyfr Coch Talgarth (Red Book of Talgarth)

Welsh manuscript collection of religious texts, mainly in the hand of Hywel Fychan. Other parts of the original manuscript are in Peniarth MS 12 and Cardiff MS 3.242.